โรค เลือดเป็นปัญหาสุขภาพที่ถือเป็นภัยเงียบ เพราะมักมาเยี่ยมเยือนโดยไม่รู้ตัว และบางโรคก็เป็นโรคที่เกิดจากพันธุกรรม เราจะมาเช็ก 10 โรคเลือดที่คนไทยเป็นกันมากไปพร้อมๆ กัน เพื่อจะได้ป้องกันและรักษาอย่างทันท่วงที
1. โลหิตจาง โรควัยสาว
สาเหตุของโลหิตจาง โรคเลือดที่คนไทยเป็นมากที่สุดมักเกิดจากการกินผิด ซึ่งหมายถึงการขาดสาร
อาหาร ประเภทโปรตีน นอกจากนั้นอาการอื่นๆ ก็มักเกี่ยวกับความผิดปกติของการทำงานของไขกระดูก หรือบางทีเกิดจากการป่วยเป็นมะเร็ง ต้องใช้ยาหรือเคมีบำบัด ซึ่งเป็นตัวทำลายเลือด ทำให้เกิดโรคโลหิตจางอย่างรุนแรง
โดยโรคโลหิตจางสามารถแบ่งได้ดังนี้
1. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินอี (Hemolytic Anemia) ส่วนใหญ่พบในเด็กซึ่งคลอดก่อนกำหนด2. โรคโลหิตจางชนิดขาดกรดโฟลิก (Megaloblastic Anemia) พบในเด็ก ผู้หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่ชอบ
รับประทานอาหารประเภทแป้งขาวมากๆ ผู้ที่กินยาแอสไพรินเป็นประจำ และผู้ที่ดื่มสุราเป็นประจำ
3. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินบี 12 (Pernicious Anemia) ผู้เป็นโรคนี้มักพบว่ามีความผิดปกติในการดูดซึมสารอา หาร โดยเฉพาะวิตามินบี 12 ที่กระเพาะอาหาร
4. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินบี 6 (Sideroblastic Anemia)
5. โรคโลหิตจางชนิดที่เชื่อกันว่าเกิดจากกรรมพันธุ์ (Hereditary and Rare Anemias)สำหรับสถานการณ์การขาดธาตุเหล็กในปัจจุบันนั้นเกิดจา กภาวะทุพโภชนาการ ส่วนใหญ่เป็นการขาด
ธาตุ เหล็กจากการขาดสารอาหาร ปกติมักเกิดกับเด็ก วัยรุ่น และหญิงตั้งครรภ์แต่ตอนนี้เด็กเป็นน้อย วัยรุ่นที่อยู่ในช่วงเจริญพันธุ์กลับเป็นมากขึ้น เพราะผู้ชายพอเข้าใกล้วัยรุ่น ร่างกายเจริญเติบโตเร็วต้องสร้างเม็ดเลือดมากขึ้น ส่วนผู้หญิงก็เสียเลือดไปกับประจำเดือน แต่เมื่อวัยรุ่นปัจจุบันเน้นการควบคุมน้ำหนัก จึงทำให้เกิดภาวะดังกล่าว
How to check
เรามีวิธีการสังเกตอาการที่ส่อว่าเป็นโลหิตจางได้ดัง ต่อไปนี้
หากมีอาการตรงตามข้างต้น 4 - 5 ข้อพร้อมๆ กันค่อนข้างแน่นอนว่าเป็นโลหิตจาง
2. โรคลิวคีเมีย เมื่อเม็ดเลือดขาวทำร้าย
โรค ลิวคีเมีย คือ มะเร็งเม็ดเลือดขาว เกิดจากไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดขาวไม่หยุด ทำให้ไปขัดขวางการทำงานของไขกระดูก มีผลทำให้เม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือดลดลง และเม็ดเลือดขาวไม่มีคุณภาพ พบผู้ป่วยในทุกกลุ่มอายุ ไม่ใช่โรคทางพันธุกรรม ขณะนี้ยังไม่ทราบสาเหตุของโรค มีการศึกษาแต่ยังไม่ยืนยันผลซึ่งรายงานว่า คนที่อยู่บ้านใกล้หรือใต้สายไฟฟ้าแรงสูงก็มีปัจจัยเส ี่ยงมาก
ขึ้น เพราะอาจมีสนามแม่เหล็กไฟฟ้ามากกว่าปกติ แต่ผลที่ยืนยันว่าเกี่ยวข้องกัน คือ คนที่เคยเข้ารับการรักษาด้วยการฉายแสง เช่น การฉายแสงเพื่อทำลายไฝ จะทำให้เม็ดเลือดกลายพันธุ์ หรือการได้รับรังสี ไม่ว่าขนาดไหนก็เป็นปัจจัยเสี่ยง หรืออาจเกิดในผู้ป่วยที่เคยเป็นมะเร็งชนิดอื่นๆ มาก่อน ซึ่งเคยรักษาด้วยเคมีบำบัด หลังจากนั้นภายใน 5 - 10 ปีก็มีโอกาสเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวได้อีก
How to check
3. โรคทาลัสซีเมีย เลือกคู่ถูก ป้องกันได้โรคทาลัสซีเมียเป็นโรคที่พบมากช มีความหลากหลายทางพันธุกรรมค่อนข้างมาก ราว 4 - 5 ล้านคนมี
ผู้ ป่วยทาลัสซีเมียชนิดรุนแรงที่ต้องเข้ารับรักษา ต้องมาให้เลือดเป็นประจำราว 2 - 3 หมื่นราย สามารถป้องกันด้วยการตรวจหาคู่เสี่ยง ซึ่งหมายถึง การที่สามีและภรรยาเป็นพันธุกรรมแฝงของทาลัสซีเมียชน ิดเดียวกัน ถ้าไม่เป็นคู่เสี่ยงหรือมีพันธุกรรมแฝงคนละชนิด ตั้งครรภ์ได้ ไม่เป็นไร ปัจจุบันการฝากครรภ์สามารถตรวจเลือดหาคู่เสี่ยง เพื่อป้องกันการเกิดผู้ป่วยรายใหม่ได้
How to check
4. โรคฮีโมฟิเลีย พันธุกรรมทำป่วยโรคพันธุกรรมอันเกิดจากสารพันธุกรรมไม่สามารถควบคุมก ารสร้างสารให้เลือดแข็งตัว เลือดจึงออกง่าย
หรือถ้าเลือดออกในข้อ ข้อก็จะบวม โรคนี้ถ่ายทอดทางยีนแฝงที่มาทางแม่สู่ลูกชาย สำหรับในผู้หญิงจะเป็นยีนแฝง ซึ่งจะไม่มีอาการ
How to check
5. มะเร็งต่อมน้ำเหลือง ต่อมโตไม่ใช่เรื่องเล็กมะเร็งต่อมน้ำเหลืองเป็นมะเร็งทางระบบโลหิตวิทยาที่พ บบ่อยในประเทศไทย มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
สัมพันธ์กับระบบการไหลเวียนเลือดอย่างแยกไม่ออก เพราะระบบไหลเวียนของน้ำเหลืองภายในร่างกายถือเป็นส่ วนหนึ่งของระบบไหลเวียนเลือด
How to check
6. โรควอนวิลลิแบรนด์ วิกฤติเลือดออกไม่หยุดโรควอนวิลลิแบรนด์เป็นโรคทางกรรมพันธุ์ จะมีอาการเลือดออกง่ายแต่กำเนิด ซึ่งวอนวิลลิแบรนด์นี้คือ
ตัว เชื่อมระหว่างเกล็ดเลือดกับรอยรั่วของหลอดเลือด เมื่อฮอร์โมนเอสโทรเจนต่ำ วอนวิลลิแบรนด์ก็ต่ำลง ทำให้การห้ามเลือดไม่ค่อยดีและมีเลือดออกง่าย ปัจจุบันประชากรของประเทศไทยประมาณ 1 เปอร์เซ็นต์มีระดับวอนวิลลิแบรนด์ต่ำ
How to check
7. โรคเลือดข้น หน้าแดงเป็นกวนอูส่อโรค
เกิด จากไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดมากผิดปกติ เกิดจากยีนกลายพันธุ์เมื่ออายุมากขึ้น หากเป็นโรคนี้ เลือดจะหนืดข้น อาจจะทำให้เส้นเลือดหัวใจ เส้นเลือดสมองอุดตัน หรือกลายไปเป็นลิวคีเมียได้ โรคนี้พบได้ในคนวัย 50 ปีขึ้นไป ทั้งผู้หญิงผู้ชาย
How to check
8. โรคไอทีพี เพราะภูมิต้านทานมากเกินไปเป็นโรคที่ไม่ทราบสาเหตุ แต่เป็นมากในผู้หญิงวัยรุ่น เกิดจากมีภูมิต้านทานมากเกินไป คือมีจำนวน
เม็ดเลือดขาวเท่าเดิมแต่ทำงานมากจนไปทำลายเกล็ดเลือด ส่งผลให้เกล็ดเลือดต่ำอย่างเดียวแต่เลือดไม่จาง
How to check
9. พรายย้ำ จ้ำเขียว โรคเลือดลึกลับพรายย้ำ จ้ำเขียวอาจเกิดจากเกล็ดเลือดต่ำ เมื่อกระแทกอะไรจึงเกิดเป็นจ้ำเลือด พบในผู้หญิง เพราะ
อาการ จะสัมพันธ์กับระดับฮอร์โมนเอสโทรเจนซึ่งเป็นฮอร์โมนเ พศหญิง ฮอร์โมนตัวนี้มีผลทำให้เส้นเลือดแข็งแรง ดังนั้นเมื่อฮอร์โมนเอสโทรเจนต่ำ เส้นเลือดจะเปราะบาง จึงเกิดรอยช้ำที่ผิวได้ง่าย ถ้าเป็นมากๆ ควรมาตรวจ เพราะอาจมีอาการเกล็ดเลือดทำงานผิดปกติด้วย
How to check
10. การติดเชื้อในกระแสโลหิต สาเหตุการตายแห่งยุคคือ การติดเชื้อชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อที่อวัยวะใดอวัยวะหนึ่งมาก่อน เช่น ไตอักเสบจากการ
ติด เชื้อ แล้วเชื้อจากไตเข้าสู่กระแสเลือด จะเข้ามาเมื่อไรยังไม่สามารถรู้ได้ ในคนปกติก็สามารถเป็นได้ เช่น ผู้หญิงที่ชอบกลั้นปัสสาวะ อาจทำให้ติดเชื้อที่กรวยไต เป็นไข้ ไม่สบายแล้วไม่รักษา หรือไปซื้อยากินเอง แต่ฆ่าเชื้อไม่ได้ ก็ทำให้เชื้อเข้าสู่กระแสเลือดได้ เพราะที่กรวยไตมีเส้นเลือดไปหล่อเลี้ยงตลอดเวลา เชื้อก็สามารถแพร่ไปสู่อวัยวะอื่นได้ หากเชื้อลุกลามจนเม็ดเลือดขาวสู้ไม่ไหวก็อันตราย ในกรณีผู้สูงอายุที่มักเสียชีวิตด้วยการติดเชื้อในกร ะแสเลือด เพราะอายุมาก เม็ดเลือดขาวค่อนข้างต่ำ
และเม็ดเลือดขาวไม่ค่อยแข็งแรง
อวัยวะ ทุกอวัยวะ ถ้าติดเชื้อก็มีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการติดเชื้อ ในกระแสเลือดได้เท่ากัน อวัยวะที่เป็นบ่อยๆ คือที่กรวยไต เพราะเชื้อโรคเข้าสู่กระแสเลือดได้ง่าย ถ้านอนอยู่เฉยๆ อย่างเป็นเจ้าชายนิทรา เจ้าหญิงนิทรา แล้วเกิดการสำลักก็เป็นปอดบวมได้ และทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ง่ายด้วย
How to check
อาการข้างต้นนี้บ่งชี้ว่าร่างกายอาจเกิดการติดเชื้อค ่อนข้างรุนแรง หากเกิดในผู้สูงอายุต้องรีบตรวจหา
สาเหตุ ที่แน่ชัด และเข้ารับการรักษาได้เรียนรู้สาเหตุและอาการเพื่อรู ้เท่าทันโรคกันไประดับ หนึ่งแล้ว จะเห็นได้ว่าโรคเลือดสัมพันธ์กับภูมิชีวิตไม่น้อย ดังนั้นไม่ว่าจะป่วยหรือไม่ป่วย การดูแลร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ จึงเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยต้านโรคได้ค่ะ
5 สัญญาณเตือน เลือดคุณไม่ปกติแล้ว
เมื่อเลือดมีปัญหา ร่างกายจะส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือดังนี้
1. อารมณ์ซึมเศร้า ไม่สดชื่น
2. อ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย
3. หน้ามืดและอาจเป็นลมบ่อย
4. ร่างกายเกิดจ้ำเลือดง่าย หรือเกิดจ้ำเลือดตามตัวโดยไม่ทราบสาเหตุ5. ร่างกายไม่แข็งแรง มักติดเชื้อโรคง่าย
1. โลหิตจาง โรควัยสาว
สาเหตุของโลหิตจาง โรคเลือดที่คนไทยเป็นมากที่สุดมักเกิดจากการกินผิด ซึ่งหมายถึงการขาดสาร
อาหาร ประเภทโปรตีน นอกจากนั้นอาการอื่นๆ ก็มักเกี่ยวกับความผิดปกติของการทำงานของไขกระดูก หรือบางทีเกิดจากการป่วยเป็นมะเร็ง ต้องใช้ยาหรือเคมีบำบัด ซึ่งเป็นตัวทำลายเลือด ทำให้เกิดโรคโลหิตจางอย่างรุนแรง
โดยโรคโลหิตจางสามารถแบ่งได้ดังนี้
1. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินอี (Hemolytic Anemia) ส่วนใหญ่พบในเด็กซึ่งคลอดก่อนกำหนด2. โรคโลหิตจางชนิดขาดกรดโฟลิก (Megaloblastic Anemia) พบในเด็ก ผู้หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่ชอบ
รับประทานอาหารประเภทแป้งขาวมากๆ ผู้ที่กินยาแอสไพรินเป็นประจำ และผู้ที่ดื่มสุราเป็นประจำ
3. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินบี 12 (Pernicious Anemia) ผู้เป็นโรคนี้มักพบว่ามีความผิดปกติในการดูดซึมสารอา หาร โดยเฉพาะวิตามินบี 12 ที่กระเพาะอาหาร
4. โรคโลหิตจางชนิดขาดวิตามินบี 6 (Sideroblastic Anemia)
5. โรคโลหิตจางชนิดที่เชื่อกันว่าเกิดจากกรรมพันธุ์ (Hereditary and Rare Anemias)สำหรับสถานการณ์การขาดธาตุเหล็กในปัจจุบันนั้นเกิดจา กภาวะทุพโภชนาการ ส่วนใหญ่เป็นการขาด
ธาตุ เหล็กจากการขาดสารอาหาร ปกติมักเกิดกับเด็ก วัยรุ่น และหญิงตั้งครรภ์แต่ตอนนี้เด็กเป็นน้อย วัยรุ่นที่อยู่ในช่วงเจริญพันธุ์กลับเป็นมากขึ้น เพราะผู้ชายพอเข้าใกล้วัยรุ่น ร่างกายเจริญเติบโตเร็วต้องสร้างเม็ดเลือดมากขึ้น ส่วนผู้หญิงก็เสียเลือดไปกับประจำเดือน แต่เมื่อวัยรุ่นปัจจุบันเน้นการควบคุมน้ำหนัก จึงทำให้เกิดภาวะดังกล่าว
How to check
เรามีวิธีการสังเกตอาการที่ส่อว่าเป็นโลหิตจางได้ดัง ต่อไปนี้
|
2. โรคลิวคีเมีย เมื่อเม็ดเลือดขาวทำร้าย
โรค ลิวคีเมีย คือ มะเร็งเม็ดเลือดขาว เกิดจากไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดขาวไม่หยุด ทำให้ไปขัดขวางการทำงานของไขกระดูก มีผลทำให้เม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือดลดลง และเม็ดเลือดขาวไม่มีคุณภาพ พบผู้ป่วยในทุกกลุ่มอายุ ไม่ใช่โรคทางพันธุกรรม ขณะนี้ยังไม่ทราบสาเหตุของโรค มีการศึกษาแต่ยังไม่ยืนยันผลซึ่งรายงานว่า คนที่อยู่บ้านใกล้หรือใต้สายไฟฟ้าแรงสูงก็มีปัจจัยเส ี่ยงมาก
ขึ้น เพราะอาจมีสนามแม่เหล็กไฟฟ้ามากกว่าปกติ แต่ผลที่ยืนยันว่าเกี่ยวข้องกัน คือ คนที่เคยเข้ารับการรักษาด้วยการฉายแสง เช่น การฉายแสงเพื่อทำลายไฝ จะทำให้เม็ดเลือดกลายพันธุ์ หรือการได้รับรังสี ไม่ว่าขนาดไหนก็เป็นปัจจัยเสี่ยง หรืออาจเกิดในผู้ป่วยที่เคยเป็นมะเร็งชนิดอื่นๆ มาก่อน ซึ่งเคยรักษาด้วยเคมีบำบัด หลังจากนั้นภายใน 5 - 10 ปีก็มีโอกาสเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวได้อีก
How to check
|
ผู้ ป่วยทาลัสซีเมียชนิดรุนแรงที่ต้องเข้ารับรักษา ต้องมาให้เลือดเป็นประจำราว 2 - 3 หมื่นราย สามารถป้องกันด้วยการตรวจหาคู่เสี่ยง ซึ่งหมายถึง การที่สามีและภรรยาเป็นพันธุกรรมแฝงของทาลัสซีเมียชน ิดเดียวกัน ถ้าไม่เป็นคู่เสี่ยงหรือมีพันธุกรรมแฝงคนละชนิด ตั้งครรภ์ได้ ไม่เป็นไร ปัจจุบันการฝากครรภ์สามารถตรวจเลือดหาคู่เสี่ยง เพื่อป้องกันการเกิดผู้ป่วยรายใหม่ได้
How to check
|
หรือถ้าเลือดออกในข้อ ข้อก็จะบวม โรคนี้ถ่ายทอดทางยีนแฝงที่มาทางแม่สู่ลูกชาย สำหรับในผู้หญิงจะเป็นยีนแฝง ซึ่งจะไม่มีอาการ
How to check
|
สัมพันธ์กับระบบการไหลเวียนเลือดอย่างแยกไม่ออก เพราะระบบไหลเวียนของน้ำเหลืองภายในร่างกายถือเป็นส่ วนหนึ่งของระบบไหลเวียนเลือด
How to check
|
ตัว เชื่อมระหว่างเกล็ดเลือดกับรอยรั่วของหลอดเลือด เมื่อฮอร์โมนเอสโทรเจนต่ำ วอนวิลลิแบรนด์ก็ต่ำลง ทำให้การห้ามเลือดไม่ค่อยดีและมีเลือดออกง่าย ปัจจุบันประชากรของประเทศไทยประมาณ 1 เปอร์เซ็นต์มีระดับวอนวิลลิแบรนด์ต่ำ
How to check
|
7. โรคเลือดข้น หน้าแดงเป็นกวนอูส่อโรค
เกิด จากไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดมากผิดปกติ เกิดจากยีนกลายพันธุ์เมื่ออายุมากขึ้น หากเป็นโรคนี้ เลือดจะหนืดข้น อาจจะทำให้เส้นเลือดหัวใจ เส้นเลือดสมองอุดตัน หรือกลายไปเป็นลิวคีเมียได้ โรคนี้พบได้ในคนวัย 50 ปีขึ้นไป ทั้งผู้หญิงผู้ชาย
How to check
|
เม็ดเลือดขาวเท่าเดิมแต่ทำงานมากจนไปทำลายเกล็ดเลือด ส่งผลให้เกล็ดเลือดต่ำอย่างเดียวแต่เลือดไม่จาง
How to check
|
อาการ จะสัมพันธ์กับระดับฮอร์โมนเอสโทรเจนซึ่งเป็นฮอร์โมนเ พศหญิง ฮอร์โมนตัวนี้มีผลทำให้เส้นเลือดแข็งแรง ดังนั้นเมื่อฮอร์โมนเอสโทรเจนต่ำ เส้นเลือดจะเปราะบาง จึงเกิดรอยช้ำที่ผิวได้ง่าย ถ้าเป็นมากๆ ควรมาตรวจ เพราะอาจมีอาการเกล็ดเลือดทำงานผิดปกติด้วย
How to check
|
ติด เชื้อ แล้วเชื้อจากไตเข้าสู่กระแสเลือด จะเข้ามาเมื่อไรยังไม่สามารถรู้ได้ ในคนปกติก็สามารถเป็นได้ เช่น ผู้หญิงที่ชอบกลั้นปัสสาวะ อาจทำให้ติดเชื้อที่กรวยไต เป็นไข้ ไม่สบายแล้วไม่รักษา หรือไปซื้อยากินเอง แต่ฆ่าเชื้อไม่ได้ ก็ทำให้เชื้อเข้าสู่กระแสเลือดได้ เพราะที่กรวยไตมีเส้นเลือดไปหล่อเลี้ยงตลอดเวลา เชื้อก็สามารถแพร่ไปสู่อวัยวะอื่นได้ หากเชื้อลุกลามจนเม็ดเลือดขาวสู้ไม่ไหวก็อันตราย ในกรณีผู้สูงอายุที่มักเสียชีวิตด้วยการติดเชื้อในกร ะแสเลือด เพราะอายุมาก เม็ดเลือดขาวค่อนข้างต่ำ
และเม็ดเลือดขาวไม่ค่อยแข็งแรง
อวัยวะ ทุกอวัยวะ ถ้าติดเชื้อก็มีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการติดเชื้อ ในกระแสเลือดได้เท่ากัน อวัยวะที่เป็นบ่อยๆ คือที่กรวยไต เพราะเชื้อโรคเข้าสู่กระแสเลือดได้ง่าย ถ้านอนอยู่เฉยๆ อย่างเป็นเจ้าชายนิทรา เจ้าหญิงนิทรา แล้วเกิดการสำลักก็เป็นปอดบวมได้ และทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ง่ายด้วย
How to check
|
สาเหตุ ที่แน่ชัด และเข้ารับการรักษาได้เรียนรู้สาเหตุและอาการเพื่อรู ้เท่าทันโรคกันไประดับ หนึ่งแล้ว จะเห็นได้ว่าโรคเลือดสัมพันธ์กับภูมิชีวิตไม่น้อย ดังนั้นไม่ว่าจะป่วยหรือไม่ป่วย การดูแลร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ จึงเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยต้านโรคได้ค่ะ
5 สัญญาณเตือน เลือดคุณไม่ปกติแล้ว
เมื่อเลือดมีปัญหา ร่างกายจะส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือดังนี้
1. อารมณ์ซึมเศร้า ไม่สดชื่น
2. อ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย
3. หน้ามืดและอาจเป็นลมบ่อย
4. ร่างกายเกิดจ้ำเลือดง่าย หรือเกิดจ้ำเลือดตามตัวโดยไม่ทราบสาเหตุ5. ร่างกายไม่แข็งแรง มักติดเชื้อโรคง่าย
__________________
บทความ
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น