พูดช้า(Delayed Speech)

พูดช้า(Delayed Speech)

เด็กพูดช้าคืออะไร

เด็กพูดช้า คือเด็กที่มีพัฒนาการด้านภาษาและการพูดไม่เป็นไปตามอายุ เช่น อายุ 2 ปี ยังพูดเป็นคำเดียวที่มีความหมายไม่ได้ หรืออายุ 3 ปีแล้วยังพูดเป็นประโยคสั้นๆ ไม่ได้

สาเหตุที่ทำให้เด็กพูดช้า

 ขาดการกระตุ้นทางภาษาที่เหมาะสม และขาดแรงจูงใจในการพูด

เด็กในกลุ่มนี้ส่วนใหญ่เป็นเด็กที่มีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรงดี แต่เด็กไม่พูด หรือพูดน้อย เด็กมีความเข้าใจคำพูดของผู้อื่นได้ดี ปฏิบัติตามคำสั่งได้อย่างถูกต้อง เมื่อต้องการสิ่งใดหรือต้องการให้ผู้ใหญ่ทำอะไร เด็กมักจูงมือผู้ใหญ่ไปทำให้ คนใกล้ชิดมักตอบสนองต่อเด็กด้วยการทำทุกสิ่งทุกอย่างให้ โดยเด็กแทบจะไม่ต้องแสดงให้รู้ว่ารู้สึกอย่างไร หรือต้องการอะไร เด็กไม่มีความรู้สึกว่า การพูดสื่อภาษากับผู้อื่นมีความสำคัญ เพราะเด็กมักได้ทุกสิ่ง ทุกอย่างโดยไม่ต้องพูด
 หูพิการ

การพูดช้าจะเป็นปัญหารุนแรงเพียงใด ขึ้นอยู่กับชนิดของความพิการของหู และอายุของเด็กที่เริ่มมีหูพิการ

o เด็กที่มีการนำเสียงเสีย หรือมีความบกพร่องของหูชั้นกลางและหูชั้นในร่วมด้วย จะทำให้เด็กรับฟังเสียงได้ไม่เป็นปกติ ซึ่งมีผลต่อการเรียนรู้ภาษาพูด
o เด็กที่เป็นหูน้ำหนวก จะทำให้รับฟังคำพูดของผู้อื่นได้ไม่ถนัด
o เด็กที่เป็นหูน้ำหนวกเรื้อรังนานๆ เข้าจนเป็นประสาทหูพิการ จะทำให้รับฟังคำพูดของผู้อื่นๆ ได้ไม่ดี และเรียนรู้การพูดได้ช้า
o เด็กที่มีประสาทหูพิการมาแต่กำเนิด มีประสาทหูพิการอย่างรุนแรงถึงขั้นหูหนวก ไม่สามารถได้ยินเสียงพูดของผู้อื่น ทำให้ไม่สามารถเลียนแบบการพูด เด็กเหล่านี้จะเป็นใบ้พูดไม่ได้
o เด็กที่มีหูพิการรุนแรงไม่ถึงขั้นหูหนวก พอจะได้ยินคำพูดบ้าง แม้จะได้ยินไม่ถนัดนัก แต่เด็กก็ยังสามารถเลียนคำพูดได้บ้าง เด็กเหล่านี้จึงเริ่มพูดช้า มีพัฒนาการทางภาษาที่ช้ากว่าอายุ

 สมองพิการมาแต่กำเนิด

มักเป็นเด็กที่มารดามีประวัติการตั้งครรภ์หรือการคลอดผิดปกติ เด็กอาจไม่มีความพิการทางกายแสดงให้เห็น แต่เด็กพูดไม่ได้ บางรายฟังเข้าใจคำพูดของผู้อื่นแต่พูดไม่ได้ บางรายพอพูดได้บ้างแต่มีปัญหาพูดไม่ชัด บางรายมีปัญหาเกี่ยวกับความเข้าใจทั้งๆ ที่หูได้ยินดี
 ภาวะปัญญาอ่อน

เด็กที่มีสติปัญญาต่ำกว่าปกติจะมีการพูดช้ามากน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับระดับสติปัญญา ยิ่งสติปัญญาต่ำมาก การพูดก็จะพัฒนาช้ากว่าอายุมาก รายที่มีระดับสติปัญญาต่ำในระดับรุนแรง จะไม่มีพัฒนาการทางภาษาเลยทำให้พูดไม่ได้ ส่วนเด็กที่มีสติปัญญาต่ำไม่มากนัก มีการพัฒนาทางภาษา เด็กเหล่านี้พอพูดได้ แต่มักรู้คำศัพท์อยู่ในวงแคบ ใช้ประโยคง่ายๆ และพูดไม่ชัด
 ปัญหาทางอารมณ์และจิตใจ

เด็กที่มีปัญหาทางอารมณ์และจิตใจ ได้แก่

o เด็กที่อิจฉาพี่หรืออิจฉาน้อง
o เด็กที่ได้รับการตามใจทนุถนอมจากพ่อแม่มากเกินควร
o เด็กตามสถานสงเคราะห์ต่างๆ
o เด็กที่สุขภาพไม่สมบูรณ์ เจ็บป่วยบ่อยๆ ต้องเข้าๆ ออกโรงพยาบาล หรือต้องนอนอยู่ในโรงพยาบาลเป็นเวลานาน
o เด็กที่เป็นโรคจิต โรคประสาท

เด็กเหล่านี้มีอาการพูดช้า เป็นอาการสำคัญ หรือไม่สนใจการสื่อความหมายด้วยการพูด เมื่อมีคนพูดด้วย เด็กมีทีท่าว่าได้ยินแต่ไม่พูดโต้ตอบ บางครั้งเมื่อเด็กอยู่คนเดียวอาจจะพูดขึ้นมาเองด้วยถ้อยคำที่เคยได้ยินผู้อื่นพูด จากนั้นอาจจะไม่พูดอีกเลย
 ภาวะออทิสติก

เด็กจะมีสมาธิสั้น พูดช้าหรือไม่พูด หรือพูดสื่อสารอย่างมีความหมายไม่ได้ ร่วมกับไม่สามารถสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่นได้

 ความผิดปกติของอวัยวะเกี่ยวกับการออกเสียง เช่น มีพังผืดยึดติดลิ้น (Tongue tie)

การช่วยเหลือเด็กพูดช้า
เมื่อพบว่าลูกพูดช้า คุณพ่อคุณแม่ควรพาเด็กไปพบแพทย์ เพื่อหาสาเหตุของการพูดช้า ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการวางแผนการช่วยเหลือให้เหมาะกับเด็กแต่ละราย
การวินิจฉัยสาเหตุการพูดช้านั้นจะประกอบด้วย

 การซักประวัติและการตรวจร่างกายเด็กอย่างละเอียดจากแพทย์
 การตรวจประเมินพัฒนาการและเชาวน์ปัญญาโดยนักจิตวิทยาคลินิกหรือกุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาการ
 การตรวจความสามารถในการได้ยิน

หลังจากได้ข้อสรุปสาเหตุของการพูดช้าแล้ว จะเป็นการรักษาตามสาเหตุพร้อมกับพบผู้เชี่ยวชาญที่แพทย์แนะนำ เช่น กรณีที่พบว่าเด็กพูดช้าจากหูพิการ เด็กจะต้องใส่เครื่องช่วยฟัง (Hearing aid)แนวทาง นอกจากนั้นแล้ว นักแก้ไขการพูดจะสอนให้เด็กเรียนรู้คำศัพท์ต่างๆ ที่ต้องใช้พูดในชีวิตประจำวัน ตามความเหมาะสมกับระดับอายุของเด็ก จากนั้นจึงสอนให้เด็กเรียนรู้ที่จะนำคำเหล่านั้นมาสร้างเป็นประโยคที่ถูกต้อง เรียนรู้ที่จะเรียงลำดับประโยคต่างๆ เพื่อเล่าเรื่องต่อเนื่องกันตั้งแต่ต้นจนจบ เพื่อให้เด็กได้ใช้การพูดของตนในการสื่อสารกับบุคคลอื่นในสถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง
ก่อนแล้วจึงจะฝึกพูด เมื่อมารับการฝึกพูด นักแก้ไขการพูด จะใช้เทคนิคต่างๆ ในการกระตุ้นให้เด็กเปล่งเสียงเลียนแบบเลียงและเชื่อมโยงเสียงให้เป็นคำที่มีความหมายโดยยึดหลักการเรียนรู้และพัฒนาการทางการพูดของเด็กปกติเป็น
การกระตุ้นด้านการพูดจำเป็นต้องเริ่มโดยเร็วที่สุด หลังจากที่วินิจฉัยได้แล้วว่าเด็กพูดช้าจากสาเหตุใด เพราะยิ่งเริ่มต้นได้เร็วเท่าไรก็จะเป็นประโยชน์ต่อการช่วยเหลือด้านภาษาและการพูดของเด็กได้มากเท่านั้น